Przejdź do treści
Strona główna » Nowości » Wspieranie rodzin w regulacji emocji: Somatyczne podejście w psychoterapii

Wspieranie rodzin w regulacji emocji: Somatyczne podejście w psychoterapii

W dzisiejszych czasach, kiedy tak wiele dzieci doświadcza trudności emocjonalnych i behawioralnych, psychoterapia staje się kluczowym narzędziem wspierającym zdrowie psychiczne. Kontekt terapeutyczny coraz większą uwagę poświęca somatycznym zasobom, które mogą pomóc dzieciom i ich opiekunom w regulacji pobudzenia. W szczególności psychoterapia sensorimotoryczna, opracowana przez Pat Ogden, daje terapeucie i pacjentom narzędzia do pracy z traumą, dysregulacją emocjonalną oraz relacjami rodzinnymi.

Trauma w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym

Dzieciństwo to czas intensywnego rozwoju, zarówno w sferze emocjonalnej, jak i fizycznej. Niestety, doświadczenia traumy, takie jak zaniedbanie, nadużycia czy nieadekwatne wsparcie ze strony opiekunów, mogą znacząco wpłynąć na ten rozwój. Dzieci, które są narażone na przewlekłe stany dysregulacji, często rozwijają trudności w nawiązywaniu bliskich relacji, co prowadzi do problemów w późniejszym życiu. Gdy dzieci są przerażane lub zaniedbywane, ich zdolność do samoregulacji może zostać upośledzona, co skutkuje szkodliwymi wzorcami zachowań.

Przykładem mogą być dzieci, które z powodu trudności w komunikacji, nie potrafią wyrażać swoich potrzeb. W rezultacie, ich opiekunowie mogą nie rozumieć, co tak naprawdę się dzieje, co prowadzi do frustracji i dalszej dysregulacji emocjonalnej. To z kolei stwarza ryzyko, że dzieci będą musiały dostosować się do chaotycznych emocji swoich opiekunów, co pogłębia ich własne trudności.

Kluczowe pojęcie: Okno tolerancji

W kontekście psychoterapii sensorimotorycznej istotnym pojęciem jest „okno tolerancji”. Okno tolerancji odnosi się do zakresu, w którym osoba może regulować swoje emocje i pobudzenie w sposób efektywny. Kiedy pacjenci są w swoim oknie tolerancji, są w stanie przetwarzać swoje doświadczenia, komunikować się oraz angażować w zdrowe relacje. W sytuacjach, gdy pobudzenie wychodzi poza to okno, osoby mogą doświadczać reakcji obronnych, takich jak unikanie, lęk czy złość.

Dzięki terapii, dzieci i opiekunowie mogą nauczyć się identyfikować swoje poziomy pobudzenia oraz rozpoznawać, co powoduje, że ich okno tolerancji się zamyka. Terapeuci mogą wprowadzać techniki somatyczne, takie jak świadome oddychanie, które pomagają w regulacji emocji oraz pozwalają na lepsze zrozumienie własnych potrzeb.

Somatyczne podejście w praktyce

Psychoterapia sensorimotoryczna koncentruje się na ciele i jego doznaniach jako kluczowym elemencie regulacji emocji. W praktyce terapeuci mogą stosować różnorodne techniki, które pomagają dzieciom i ich opiekunom w odkrywaniu somatycznych zasobów. Przykłady takich technik to:

  • Świadome oddychanie: Nauka kontroli oddechu pomaga w regulacji emocji. Głębokie, spokojne oddechy mogą pomóc w obniżeniu poziomu lęku i stresu.
  • Ruchy ciała: Wprowadzenie elementów ruchu, takich jak wspólne zabawy czy taniec, może pomóc w odczuwaniu i wyrażaniu emocji. Ruchy te są często bardziej naturalne dla dzieci niż słowne wyrażenie emocji.
  • Zabawy sensoryczne: Praca z różnymi teksturami, dźwiękami i kolorami pozwala dzieciom na lepsze zrozumienie swojego ciała oraz emocji, które odczuwają.

Ko-regulacja w relacjach

Ko-regulacja to kluczowy proces, który ma miejsce, gdy opiekunowie uczą się regulować swoje emocje, a dzieci obserwują i uczą się od nich. Terapeuci mogą wspierać ten proces poprzez stworzenie przestrzeni, w której obie strony mogą się uczyć i wzrastać. Kiedy opiekunowie rozwijają umiejętności regulacji, dzieci mają szansę na lepsze zrozumienie i przetwarzanie własnych emocji.

Zastosowanie technik somatycznych w codziennych interakcjach rodzinnych może przynieść znaczące korzyści. Regularne ćwiczenia, takie jak wspólne oddechy czy ruchy, mogą stać się częścią rutyny, co ułatwia dziecku i opiekunowi nawiązywanie bliskiej relacji.

Zastosowania w terapii rodzinnej

Psychoterapia sensorimotoryczna jest szczególnie przydatna w terapii rodzinnej. Wspierając rodzinę w rozwoju umiejętności regulacji, terapeuci mogą pomóc w poprawie jakości relacji oraz w budowaniu zdrowych wzorców komunikacyjnych. Kiedy rodzice i dzieci uczą się rozumieć swoje emocje, mają większą szansę na nawiązywanie bliskich relacji, które opierają się na zaufaniu i bezpieczeństwie.

Dzięki technikom somatycznym, terapeuci mogą angażować całą rodzinę w proces leczenia. To wspólne doświadczenie może być transformujące dla wszystkich zaangażowanych stron, umożliwiając im lepsze zrozumienie siebie oraz siebie nawzajem.

Przykłady działań terapeutycznych

Terapeuci mogą prowadzić dzieci i opiekunów w praktycznych ćwiczeniach, które pomogą im w codziennym życiu. Przykładowo, terapeuci mogą zainicjować wspólne sesje, w których rodziny uczą się technik regulacji emocji poprzez zabawę. Wykorzystując zabawy sensoryczne i ruchowe, można zaangażować dzieci w sposób, który jest dla nich naturalny i komfortowy.

Innym przykładem może być tworzenie prostych rytuałów, które będą wspierać ko-regulację. Na przykład, wspólne rytuały na zakończenie dnia mogą pomóc w stabilizacji pobudzenia zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.

Wnioski

Psychoterapia sensorimotoryczna oferuje potężne narzędzia do pracy z traumą i dysregulacją w kontekście rodzinnym. Dzięki skoncentrowaniu się na somatycznych zasobach, terapeuci mogą wspierać dzieci i opiekunów w procesie regulacji pobudzenia. Kluczem do sukcesu jest stworzenie przestrzeni, w której zarówno dzieci, jak i dorośli mogą uczyć się od siebie nawzajem i rozwijać umiejętności regulacji emocjonalnej.

W obliczu współczesnych wyzwań w zdrowiu psychicznym dzieci, psychoterapia sensorimotoryczna staje się nie tylko ważnym narzędziem, ale również obiecującym kierunkiem rozwoju terapeutycznego. Być może warto eksplorować tego rodzaju technik w pracy z dziećmi i rodzinami, aby wspierać ich zdrowie emocjonalne i relacyjne.

Blibliografia:

Somatic Resources: Sensorimotor Psychotherapy Approach to Stabilising Arousal in Child and Family Treatment – Rochelle Sharpe Lohrasbe and Pat Ogden


Pytania do refleksji nad własną praktyką psychoterapeutyczną:

  1. Jakie techniki somatyczne stosuję w swojej praktyce, aby wspierać klientów w regulacji emocji, i w jaki sposób mogę je zaadaptować do pracy z dziećmi oraz ich rodzinami?
  2. Jakie wyzwania napotykam w pracy z rodzinami w kontekście regulacji emocji, a szczególnie w zakresie ko-regulacji między dziećmi a opiekunami?
  3. W jaki sposób mogę stworzyć przestrzeń terapeutyczną, w której zarówno dzieci, jak i rodzice będą mogli uczyć się rozpoznawania i zarządzania swoimi emocjami poprzez somatyczne techniki, takie jak świadome oddychanie czy zabawy sensoryczne?
  4. W jakim stopniu pojęcie „okna tolerancji” jest pomocne w mojej pracy z pacjentami, i jak mogę wykorzystać tę koncepcję do lepszego rozumienia dynamiki emocjonalnej w rodzinach?
  5. Jakie zmiany w moim podejściu do terapii rodzinnej mogłyby wynikać z bardziej aktywnego wykorzystywania technik somatycznych, takich jak wspólne rytuały czy zabawy ruchowe, aby wspierać bliskie relacje i poprawiać zdolność do samoregulacji emocjonalnej?

Czytaj również:

Konkurencyjne przywiązanie: Jak rozpoznać i pracować z tym wyzwaniem w terapii par?

Konkurencyjne przywiązanie: Jak rozpoznać i pracować z tym wyzwaniem w terapii par?

Wielu z nas, terapeutów pracujących z parami, spotyka się z sytuacjami, w których jeden z partnerów …

Krótka wycieczka po rozwijającym się mózgu

Krótka wycieczka po rozwijającym się mózgu

Krótka wycieczka po rozwijającym się mózgu Etapowy rozwój ludzkiego mózgu ma sens. Kilka tygodni po …

Jak terapeuta wpływa na sojusz terapeutyczny?

Jak terapeuta wpływa na sojusz terapeutyczny?

Sojusz terapeutyczny, czyli relacja między pacjentem a terapeutą, jest jednym z najważniejszych elem…

Nieświadomość w psychoterapii: Jak ją rozumieć i jak z nią pracować

Nieświadomość w psychoterapii: Jak ją rozumieć i jak z nią pracować

Nieświadomość to ważne pojęcie w psychoterapii. Termin ten został wprowadzony przez Sigmunda Freuda …

Znaczenie autentyczności w relacji terapeutycznej

Znaczenie autentyczności w relacji terapeutycznej

Relacja terapeutyczna to fundament skutecznej terapii. Bez niej trudno zbudować zaufanie, stworzyć b…

Płacz z pacjentem: Radzenie sobie z emocjami w terapii

Płacz z pacjentem: Radzenie sobie z emocjami w terapii

W przestrzeni terapeutycznej emocje często wychodzą na pierwszy plan – zarówno dla pacjenta, jak i t…