Otwarcie sesji terapeutycznej jest jednym z najważniejszych momentów w pracy każdego terapeuty. To wtedy budujemy zaufanie, ustalamy granice oraz wprowadzamy pacjenta w proces terapeutyczny. Dobre rozpoczęcie sesji wpływa na poczucie bezpieczeństwa pacjenta, pozwala na jasne określenie oczekiwań i daje podstawy do owocnej współpracy. W artykule tym omówię, jak prawidłowo otworzyć sesję terapeutyczną, z uwzględnieniem kontraktowania, granic czasowych, kwestii zdrowia i bezpieczeństwa, przestrzegania kodeksu etycznego, granic poufności oraz zasad notowania i przechowywania danych.
1. Wprowadzenie do terapii: Wyjaśnienie celu i procesu
Na początku sesji ważne jest, aby wyjaśnić, czym jest terapia i jakie są jej główne cele. Podkreśl, że terapia to wspólny proces, w którym pacjneti oraz psychoterapeuta współpracują nad zrozumieniem trudności i znalezieniem sposobów na ich przezwyciężenie. Możesz zaznaczyć, że psychoterapia to nie tylko rozmowa, ale także przestrzeń do refleksji i zmiany.
Przykładowo możesz powiedzieć:
„Naszym celem jest wspólne zrozumienie, z czym się Pan/Pani mierzy, i poszukiwanie sposobów na poprawę samopoczucia. Proces ten wymaga czasu i zaangażowania, ale jestem tutaj, aby wspierać Pana/Panią na każdym etapie.”
Takie wprowadzenie daje pacjentowi jasność, czego może się spodziewać, i podkreśla współpracę jako fundament terapii.
2. Granice czasowe: Jasne określenie ram sesji
Ustalenie granic czasowych jest kluczowe. Dzięki temu Pacjent wie, ile czasu ma do dyspozycji, co pozwala mu lepiej zarządzać oczekiwaniami. Typowa sesja terapeutyczna trwa od 50 minut do godziny, ale dokładny czas zależy od umowy.
Możnesz powiedzieć:
„Nasza sesja potrwa 50 minut. Będę monitorować czas i poinformuję Pana/Panią, gdy będziemy zbliżać się do końca, abyśmy mogli podsumować najważniejsze kwestie.”
Takie wyjaśnienie pomaga w efektywnym wykorzystaniu dostępnego czasu.
3. Zdrowie i bezpieczeństwo: Zapewnienie komfortu
Upewnij się, że Pacjent czuje się bezpiecznie, niezależnie od tego, czy sesja odbywa się w gabinecie, czy online. W gabinecie warto zadbać o wygodną przestrzeń, a podczas sesji online – o stabilne połączenie internetowe i prywatność.
Możesz zapytać:
„Czy jest coś, co mogłoby sprawić, że poczuje się Pan/Pani bardziej komfortowo podczas naszych spotkań? Pana/Pani poczucie bezpieczeństwa jest dla mnie priorytetem.”
Takie pytanie buduje zaufanie i pokazuje, że terapeuta dba o indywidualne potrzeby pacjenta.
4. Kodeks etyczny: Zapewnienie profesjonalizmu
Każdy psychoterapeuta powinien działać w ramach kodeksu etycznego, który gwarantuje, że terapia odbywa się z poszanowaniem godności Pacjenta i zgodnie z najwyższymi standardami zawodowymi. Na początku sesji warto poinformować, że praca terapeuty opiera się na określonych zasadach.
Przykładowo możesz powiedzieć:
„Pracuję zgodnie z kodeksem etycznym [nazwa organizacji zawodowej], który zapewnia, że nasze sesje są prowadzone w sposób bezpieczny, poufny i z poszanowaniem Pana/Pani praw.”
Dzięki temu Pacjent wie, że może zaufać terapeucie.
5. Granice poufności: Wyjaśnienie zasad i wyjątków
Poufność jest podstawą terapii, ale pacjent powinien znać jej granice. Warto byś wyjaśniła, że wszystko, co zostanie omówione, pozostaje poufne, z wyjątkiem sytuacji, gdy istnieje zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób. Warto też wspomnieć o obowiązku informowania odpowiednich służb w takich przypadkach.
Można powiedzieć:
„Wszystko, co omawiamy, pozostaje poufne. Istnieją jednak wyjątki, takie jak sytuacje, w których Pana/Pani życie lub zdrowie jest zagrożone, lub gdy zagrożone jest życie lub zdrowie innych osób. W takich przypadkach jestem zobowiązana do podjęcia odpowiednich działań, ale zawsze poinformuję Pana/Panią o tym wcześniej.”
Takie wyjaśnienie buduje zaufanie i pokazuje, że bezpieczeństwo pacjenta jest priorytetem.
6. Superwizja i nagrywanie: Dbałość o rozwój zawodowy
Superwizja jest kluczowym elementem pracy psychoterapeutycznej, szczególnie dla osób w trakcie szkolenia. Dzięki niej terapeuta może omawiać trudne przypadki i doskonalić swoje umiejętności. Warto więc poinformować pacjenta, że jego przypadek może być omawiany podczas superwizji, ale zawsze z zachowaniem anonimowości.
Przykładowo, można powiedzieć:
„Jako terapeuta w trakcie szkolenia uczestniczę w superwizji, aby zapewnić jak najwyższą jakość mojej pracy. Pana/Pani dane będą omawiane w sposób anonimowy, a celem jest poprawa moich umiejętności i wsparcie w procesie terapeutycznym.”
Jeśli planujesz nagrywanie sesji, koniecznie uzyskaj wyraźną zgodę Pacjenta.
7. Notowanie i przechowywanie danych: Przejrzystość i bezpieczeństwo
Na początku współpracy warto wyjaśnić, w jaki sposób będziesz prowadzić notatki oraz jak będziesz przechowywane dane. Poinformuj pacjenta, że notatki służą wyłącznie do celów terapeutycznych i są przechowywane w sposób bezpieczny.
Można powiedzieć:
„Podczas naszych sesji robię krótkie notatki, które pomagają mi lepiej zrozumieć Pana/Pani potrzeby i śledzić postępy. Wszystkie dane są przechowywane w sposób zgodny z przepisami o ochronie danych osobowych i nikt poza mną nie ma do nich dostępu.”
Takie wyjaśnienie daje pewność, że prywatność pacjenta jest szanowana.
Podsumowanie
Otwarcie sesji terapeutycznej to kluczowy moment w pracy z pacjentem. To wtedy ustalamy granice, wyjaśniamy, czego pacjent może się spodziewać, i zapewniamy go o bezpieczeństwie i poufności. Dobre rozpoczęcie sesji to także okazja do wyjaśnienia kwestii etycznych, zdrowotnych i organizacyjnych, które wpływają na przebieg terapii. Dzięki temu pacjent poczuje się bezpiecznie, a Ty jako terapeuta będziesz mieć jasność co do zasad współpracy, co sprzyja efektywnej pracy terapeutycznej.
Pytania do refleksji na własną praktyką psychoterapeutyczną:
- Jakie kroki podejmuję, aby wyjaśnić pacjentowi zasady poufności i granice sesji terapeutycznej na początku spotkania?
- W jaki sposób ustalam granice czasowe sesji, aby pacjent czuł się komfortowo i wiedział, czego się spodziewać?
- Jakie informacje o moim podejściu terapeutycznym przekazuję pacjentowi na początku terapii?
- Jak dbam o przestrzeganie etyki zawodowej i zapewniam pacjentowi poczucie bezpieczeństwa w mojej pracy?
- Jakie procedury stosuję w zakresie notowania, przechowywania i dostępu do danych pacjenta, aby zachować zgodność z przepisami o ochronie prywatności?
Czytaj również:
Otwarcie sesji terapeutycznej: Przewodnik dla terapeutów w trakcie szkolenia
Otwarcie sesji terapeutycznej jest jednym z najważniejszych momentów w pracy każdego terapeuty. To w…
Rola empatii w budowaniu skutecznej relacji terapeutycznej
Empatia to jedno z najważniejszych narzędzi, które psychoterapeuta może wykorzystać w swojej pracy. …
Ukryta Trzecia Osoba w Gabinecie Terapeutycznym: Technologia w gabinecie psychoterapeutycznym
W pracy terapeutycznej często koncentrujemy się na diadzie – pacjent i terapeuta. Wierzymy, że to wł…
Introjekcja: Zrozumienie mechanizmu obronnego
Introjekcja to termin, który w psychoterapii i psychologii odgrywa ważną rolę. Ten nieświadomy mecha…
Ugruntowanie i ucieleśnienie w psychoterapii – neurobiologiczne i psychologiczne spojrzenie
Ugruntowanie, koncepcja wprowadzona przez Alexandra Lowena, pioniera analizy bioenergetycznej, to fu…
Czym jest osobowość? Głębsze spojrzenie na złożoność ludzkiej natury
W psychoterapii pojęcie osobowości to fundament, na którym budujemy zrozumienie zachowań, emocji i r…