W psychoterapii i poradnictwie psychologicznym dokumentacja bywa niezwykle ważnym punktem efektywnej pracy. Własciwie prowadzona może bardzo poprawić każdy proces psychoterapeutyczny. W tym artykule przybliżę najlepsze praktyki dotyczące prowadzenia notatek z sesji.
Zrozumienie różnicy pomiędzy notatkami
Zanim zaproponuję, jak skutecznie można prowadzić notatki, przybliżę Ci różnicę między notatkami z sesji a notatkami procesowymi. Notatki z sesji to zazwyczaj obiektywny zapis tego, co działo się podczas danej sesji. Skupiają się na opisie tego, co pacjent mówił, co robił i jakie są ustalenia pomiędzy nim a psychoterapeutą. Jeżeli chodzi zaś o notatki procesowe to są one subiektywnymi przemyśleniami psychoterapeuty. Zazwyczaj dotyczą one myśli, uczuć i reakcji psychoterapeuty na to, co pacjent robi/mówi. Obydwa rodzaje notatek są istotne, ale zrozumienie w czym są różne może nam pomóc w zachowaniu jasności w naszej pracy.
Model SAPO: Rama dla skutecznego prowadzenia notatek
Aby uprościć proces dokumentowania sesji z pacjentem, można zastosować model SAPO (z ang. Subjective, Assessment, Plan, Other). Jest to stosunkowo prosty, ale skuteczny model. Składa się on się z następujacych obszarów: Subiektywne doświadczenie, Ocena, Plan i Inne. Przyjrzyjmy się szczegółowo każdemu z tych elementów:
1. Subiektywne doświadczenie
Pierwszy obszar modelu SAPO koncentruje się na uchwyceniu subiektywnego doświadczenia pacjenta. Oznacza to psychoterapeuta zapisuje tutaj perspektywę, uczucia i spostrzeżenia, tak je pacjent wyraził podczas sesji.
Dobra praktyka: Tworząc swoje notatki, postaraj się używać języka, który odzwierciedla głos pacjenta. Jego charakter i styl wypowiedzi. Na przykład zamiast pisać: „Uważam, że pacjent czuje lęk”, możesz napisać: „Pacjent twierdził, że czuje się przytłoczony swoją obecną ilością pracy.” Takie podejście nie tylko daje nam dokładność, ale także potwierdza doświadczenie pacjenta. Tym samym wzmacniając relację terapeutyczną.
2. Ocena
Obszar oceny zawiera skróconą wersję informacji przekazanych przez pacjenta w trakcie sesji. Tutaj możesz zauwazyć i rozważyć obecny stan emocjonalny pacjenta. Jego mechanizmy radzenia sobie oraz wszelkie postępy lub trudności, które pojawiły się od ostatniego spotkania.
Dobra praktyka: Dostosuj swoją ocenę do praktykowanego przez siebie modelu terapeutycznego. Takie uporządkowane podejście może pomóc Ci zidentyfikować wzorce i potencjalne obszary do interwencji. Tym samym sprawi, że Twoje notatki staną się faktycznie cennym narzędziem do śledzenia postępów w czasie trwania psychoterapii.
3. Plan
Następnym kluczowym obszarem jest określenie planu działania. Powinien on być wcześniej uzgodniony z pacjentem i szczegółowo opisywać, jak będziecie współpracować w przyszłości. Dobrze by zawierał wszelkie konkretne techniki lub strategie, które zamierzasz zastosować.
Dobra praktyka: Zapisuj wszelkie zadania domowe lub ćwiczenia, które zadajesz. Możesz napisać np.: „Uzgodniliśmy, że pacjent będzie codziennie praktykował ćwiczenia uważności i opowie o swoich doświadczeniach podczas następnej sesji.” Jest to jasne i pomaga utrzymać odpowiedzialność Twoją i pacjenta, ale zapewnia także punkt odniesienia dla przyszłych rozmów.
4. Inne
Ostatni obszar modelu SAPO to miejsce na dodatkowe rozważania, które pomogą Ci przygotować się do następnej sesji. Może on zawierać szczegóły logistyczne, takie jak ustalone następne spotkanie, lub działania jak masz sie przygotować do nastepnej sesji.
Dobra praktyka: Możesz wykorzystać ten obszar do notowania przypomnień dotyczących konieczności sprawdzenia czegoś, skierowań lub informacji, które mogą być korzystne dla pacjenta. Możesz np. zapisać: „Przed kolejną sesją sprawdź lokalne grupy wsparcia dla osób z deprasją.” Jeżeli będziesz w stanie utrzymać te punkty w porządku zapewnisz sobie płynniejszy przebieg dalszej pracy z pacjentem.
Zgodność i poufności
Mówiąc o notatkach z sesji, istotne jest rozważenie standardów prawnych i etycznych, które regulują naszą prywatną praktykę. Zgodność z przepisami jest kluczowa dla ochrony praw pacjenta i zapewnienia, że jego dane osobiste są odpowiednio zarządzane.
Dobra praktyka: Upewnij się, że Twoje praktyki w obszarze prowadzenia notatek są zgodne z prawnymi przepisami. Pamiętaj, że masz obowiązek korzystać z bezpiecznych metod przechowywania i udostępniania danych pacjenta, zapewnienie, że tylko osoby upoważnione mają dostęp do danych wrażliwych. Regularne sprawdzaj swoje polityki byś mogła zapewnić ich aktualność.
Rola refleksyjnej praktyki
Chociaż dokumentowanie sesji z pacjentem jest niezwykle istotne, jeszcze ważniejsza jest refleksyjna praktyka. Powinna ona odgrywać istotną rolę w Twoim rozwoju jako psychoterapeutkate. Do tego właśnie przydadzą Ci się notatki procesowe. Oferują Ci one bowiem bezcenną okazję do autorefleksji.
Dobra praktyka: Przemyśl poświęcenie czasu po każdej sesji na spisanie swoich wrażeń i emocji. Stwórz notatkę procesową. Może ona obejmować Twoje emocje, wnioski do jakich doszłaś w trakcie/po sesji oraz wszelkie pytania lub wyzwania, które się na niej pojawiły. Twoje zaangażowanie się w taką refleksyjną praktykę może pogłębić Twoje rozumienie pacjenta oraz poprawić Twoje umiejętności terapeutyczne.
Wykorzystanie technologii do efektywnego prowadzenia notatek
W dzisiejszej erze psychoterapeuci mają dostęp do wielu narzędzi i platform zaprojektowanych specjalnie w celu ułatwienia efektywnego prowadzenia notatek. Od bezpiecznych systemów przechowywania danych po specjalistyczne oprogramowanie terapeutyczne, takie rozwiązania technologiczne mogą bardzo uprościć proces dokumentacji.
Dobra praktyka: Poszukaj opcji, które są zgodne z Twoim stylem pracy. Upewnij się, że każda z nich jest zgodna z standardami poufności. Wielu terapeutów uważa, że elektroniczne notatki łatwiej organizować i są bardziej dostępne niż tradycyjne metody notowania. Dodatkowo, narzędzia cyfrowe często mogą oferować szablony, które uwzględniają najlepsze metody i praktyki. To zaś może ułatwić Ci utrzymanie spójności w swojej dokumentacji.
Podsumowanie
Skuteczne prowadzenie notatek z sesji psychoterapeutycznych jest ważnym elementem naszej pracy jako psychoterapeuci. Wykorzystywanie modelu SAPO, oddzielanie notatek z sesji od notatek procesowych, przestrzeganie zasad ochorny danych osobowych i angażowanie się w refleksyjną praktykę – to wszystko może poprawić jakość naszej pracy. Dzięki odpowiednim praktykom związanym z prowadzeniem dokumentacji możemy nie tylko lepiej służyć naszym pacjentom, ale także wspierać nasze własne zrozumienie i rozwój w dziedzinie psychoterapii.
Pytania do refleksji nad własną praktyką psychoterapeutyczną:
- Jakie metody dokumentacji pomagają mi lepiej zrozumieć i śledzić postępy moich pacjentów?
- Czy moje notatki oddają perspektywę pacjenta, a nie tylko moje obserwacje?
- Czy zebrane informacje dają mi jasny plan działania po każdej sesji?
- Jak dbam o poufność i zgodność moich notatek ze standardami prawnymi i etycznymi?
- W jaki sposób refleksja nad moimi notatkami pomaga mi rozwijać się zawodowo jako psychoterapeuta?
Zaciekawił Cię temat?
Odkryj nowe podejścia do dokumentacji sesji terapeutycznych i wzbogac swoją praktykę dzięki e-bookowi „Najlepsze praktyki w prowadzeniu notatek z sesji terapeutycznych”. Zainwestuj w swoje umiejętności i spraw, by Twoje notatki stały się skutecznym narzędziem w procesie terapeutycznym!
Najlepsze praktyki w prowadzeniu notatek z sesji terapeutycznych to praktyczny e-book, który oferuje psychoterapeutkom narzędzia i strategie do skutecznego prowadzenia notatek z sesji terapeutycznych. W oparciu o różnorodne techniki, takie jak model SAPO czy wizualne notatki, publikacja pomaga w organizacji i analizie informacji, a także wspiera rozwój refleksyjnych umiejętności. Dzięki ćwiczeniom i instrukcjom, czytelniczki będą mogły lepiej zrozumieć proces terapeutyczny, poprawić swoją dokumentację oraz wzbogacić praktykę o nowe, innowacyjne metody. To nieocenione źródło wiedzy dla wszystkich, które pragną rozwijać swoje umiejętności w obszarze terapii i efektywnego prowadzenia notatek.
Czytaj również:
Czym jest osobowość? Głębsze spojrzenie na złożoność ludzkiej natury
W psychoterapii pojęcie osobowości to fundament, na którym budujemy zrozumienie zachowań, emocji i r…
Persona w psychoterapii: maska, narzędzie czy pułapka?
Każdy z nas nosi maski. Nie, nie chodzi tu o teatralne rekwizyty czy środki ochrony, ale o coś znacz…
Moc glimmerów: Jak drobne chwile radości wspierają proces terapeutyczny
W naszej codzienności często skupiamy się na wielkich i ważnych wydarzeniach: sukcesach, trudnościac…
Kiedy analiza staje się pułapką – przełamywanie intelektualizacji w psychoterapii
W psychoterapii zdarzają się tacy pacjenci, którzy mają niezwykłą tendencję do siedzenia tylko w swo…
Osobowość typu C
W codziennej praktyce psychoterapeutycznej często spotykamy się z różnymi typami osobowości, które m…
Pozycja schizoidalno-paranoidalna według Melanie Klein: Klucz do rozumienia wczesnych mechanizmów psychicznych
Koncepcja pozycji schizoidalno-paranoidalnej, opracowana przez Melanie Klein jest jednym z fundament…